close image
close image
Z panią Dorotą Kokoszą, prezes Koła Terenowego Polskiego Związku Niewidomych w Sosnowcu rozmawia Mateusz Samin.


Mateusz Samin: Co skłoniło Panią do pełnienia funkcji prezes Koła PZN w Sosnowcu? Co było dla Pani głównym źródłem motywacji? Czy czuje się Pani spełniona w tej roli?

Dorota Kokosza: Jestem osobą słabowidzącą. Od dzieciństwa należałam do PZN, miałam więc stały kontakt z problemami osób z taką samą dysfunkcją. Pomagałam w prowadzeniu koła, a następnie zostałam wybrana na prezes koła i funkcję tą pełnię już czwartą kadencję. Uważam, że moje działania pomogły wielu osobom funkcjonować w społeczeństwie i myślę, że jestem potrzebna, by wspierać naszych członków.

M.S.: Proszę w kilku słowach przybliżyć nam na czym polega działalność Koła PZN w Sosnowcu. Z jakimi wyzwaniami mierzycie się Państwo na co dzień?

D.K.: Celem naszej organizacji jest skuteczna pomoc rehabilitacyjna nowoociemniałym i tracącym wzrok. Koncentrujemy się głównie na zorganizowaniu szkoleń z orientacji przestrzennej i samodzielnego prowadzenia gospodarstwa domowego, a także nauki pisma punktowego – Braille’a. W miarę możliwości pomagamy w załatwianiu bieżących spraw naszych członków. Organizujemy spotkania integracyjne, a także wyjazdy turystyczno-krajoznawcze. Nasza organizacja utrzymuje się ze składek członkowskich, dotacji i darowizn, co niestety nie jest w stanie pokryć kosztów finansowych wszystkich naszych potrzeb.

M.S.: Jak Pani postrzega osoby niewidome? Jakie cechy osób niewidomych odkryła Pani pełniąc funkcję prezes Koła?

D.K.: Osoby niewidome posiadają wyostrzone inne zmysły takie jak słuch czy dotyk. Dzięki nim nawiązują kontakt z otoczeniem. Osoby niewidome i tracące wzrok mają w sobie wiele samozaparcia i dążą do funkcjonowania jak najbardziej normalnego w otoczeniu. Mimo, że okupione jest to mozolną pracą podczas szkoleń, dążą do obranych celów.

M.S.: Czy chciałaby Pani przekazać coś mieszkańcom naszego miasta?

D.K.: Chciałabym podziękować mieszkańcom za zrozumienie i pomoc osobom poruszającym się z białą laską. Nie zawsze jesteśmy w stanie radzić sobie sami i życzliwość osób znajdujących się w pobliżu jest bardzo przydatna.

M.S.: Dziękujemy za rozmowę.

D.K.: Dziękuję.
Jak niewidomi postrzegają różne miejsca?

Dźwiękowa mapa Sosnowca

Mapa Dźwieków

Oto dźwiękowa mapa Sosnowca. Kliknij na jeden ze wskaźników mapy, aby usłyszeć dźwięki wskazanego miejsca

Bohaterowie

Wszystkie osoby, które dostarczyły materiały niezbędne do powstania Mapy Dzwięków

Pan Zbigniew Macek

Nasz projektowy ekspert of alfabetu Braille’a i prawdopodobnie najszybciej poruszający się człowiek w Sosnowcu. Trudno nam było dotrzymać mu kroku. Jest ociemniały. Ma poczucie światła.

Aby dowiedzieć się wiecej kliknij znacznik na mapie
Zobacz wywiad

Pan Jarosław Gudowski

Jest to 24-latek z Sosnowca. Jak sam o sobie mówi, jest niezależnym i ciekawym świata ostrożnym realistą. Jest ociemniały, nie ma poczucia światła.

Aby dowiedzieć się wiecej kliknij znacznik na mapie
Zobacz wywiad

Pan Andrzej Skulski

Urodził się i mieszka w Sosnowcu. Zawsze stara się realnie patrzeć na życie. Jest słabowidzący, w pełni samodzielny. Nie używa białej laski.

Aby dowiedzieć się wiecej kliknij znacznik na mapie
Zobacz wywiad

Pan Artur Załęski

Instruktor orientacji przestrzennej osób z dysfunkcją narządu wzroku. Człowiek, który otworzył nam oczy na wyzwania, z którymi codziennie mierzą się osoby niewidome i słabowidzące.

Aby dowiedzieć się wiecej kliknij znacznik na mapie
Zobacz wywiad

Pani Dorota Kokosza

Prezes Koła Polskiego Związku Niewidomych w Sosnowcu.

Aby dowiedzieć się wiecej kliknij znacznik na mapie
Zobacz wywiad

Projekt

Zdjęcia, realizacja i komplementowanie wiedzy potrzebnej do wykonania projektu

Skąd pomysł na projekt?

Celem projektu było stworzenie nietypowej mapy Sosnowca. Do jej współtworzenia zaprosiliśmy osoby, które nie widzą miasta, choć są jego mieszkańcami. Realizacja projektu polegała na wspólnym odwiedzaniu i dokumentowaniu charakterystycznych i rozpoznawalnych miejsc w naszym mieście, które ukazaliśmy za pomocą dźwięku, fotografii i filmu. Poprosiliśmy bohaterów projektu, aby opowiedzieli nam jak je postrzegają, jak je sobie wyobrażają, czy są dla nich przyjazne.

Nasz projekt skierowany jest do wszystkich mieszkańców miasta. Zapraszamy ich udania się z nami w podróż w dwóch wymiarach. Po pierwsze, do rewizyty i skonfrontowania się z miejscami dobrze znanymi. Po drugie, do otwarcia się na inną perspektywę postrzegania.

Projekt służył spotkaniu z drugim człowiekiem wyposażonym w te same instrumenty doświadczania rzeczywistości, ale o innej skuteczności i czułości niż te, które my posiadamy. Doświadczenie inności, wejście w świat człowieka, który tłumaczy niedostrzegalne na słyszalne to podjęcie próby wartościowania, transkrypcji znaczeń, uzgadniania sensów. To także zaproszenie do bardziej uważnego i świadomego, wielozmysłowego odbioru świata. Zależało nam, aby mieszkańcy Sosnowca mogli usłyszeć głos osób niewidomych, poznać ich i lepiej zrozumieć wyzwania, jakie stawia przed nimi codzienne życie.

Projekt miał służyć promowaniu postawy społecznego zaangażowania wśród młodzieży, kształtująco wpłynąć na ich życiową postawę, poprzez akcentowanie samodzielności i współpracy, otwartości i dialogu. Dla uczniów zaangażowanych w realizację projektu, miał on także wymiar praktyczny. Służył zdobywaniu doświadczeń, z których będą czerpać na polu zawodowym jako przyszli realizatorzy nagrań i programiści.

Warsztaty dotyczące projektu

Wedle pierwotnego założenia, projekt „Dźwiękowa mapa Sosnowca” miał być mapą miasta z oznaczonymi lokalizacjami, których brzmienia będzie można wysłuchać. Chcieliśmy przez to zwrócić uwagę na inny, niematerialny wymiar miasta, istniejący w złożoności jego krajobrazów dźwiękowych.

Zastanawiało nas także jak odbieralibyśmy miasto, gdybyśmy byli pozbawieni możliwości jego zobaczenia, i jak postrzegają je ludzie dysfunkcją wzroku. Z takim pytaniem trafiliśmy do siedziby Koła Polskiego Związku Niewidomych w Sosnowcu, gdzie przywitała nas prezes Koła, pani Dorota Kokosza, która opowiedziała o działalności kierowanej przez nią organizacji. Podczas tej wizyty poznaliśmy instruktorów orientacji przestrzennej, a także dwóch członków Koła – pana Jarosława Gudowskiego oraz pana Zbigniewa Macka. Pierwszy z nich stracił wzrok zaledwie kilka lat wcześniej, a drugi już od wielu lat jest osobą niewidomą. Od Jarka dowiedzieliśmy się sporo na temat codzienności osób z dysfunkcją wzroku oraz na temat różnych aplikacji ułatwiających im codzienne funkcjonowanie. Z kolei Pan Zbigniew opowiadał nam o alfabecie Braille’a i jego historii, a także zaprezentował specjalną maszynę do pisania pisma sześciopunktowego.

Bardzo zajmująca okazała się również rozmowa z panem Arturem Załęskim, który na co dzień uczy osoby niewidome i ociemniałe jak bezpiecznie poruszać się z białą laską. Opowiedział nam jak wygląda tego rodzaju szkolenie, zademonstrował różne rodzaje lasek, podzielił się kilkoma poradami dotyczącymi ich użytkowania, a na koniec zaproponował ćwiczenia praktyczne, podczas których mogliśmy wykorzystać zdobyte informacje.

Spotkanie w siedzibie Koła było nie tylko ciekawe, ale także niezwykle inspirujące. Skłoniło nas do rewizji pierwotnych założeń projektu i zaowocowało wieloma nowymi pomysłami dotyczącymi jego kształtu. Historie Jarka i pana Zbyszka rozbudziły naszą ciekawość poznawczą. Chcieliśmy dowiedzieć się więcej, a następnie podzielić się tą wiedzą i zdobytym doświadczeniem z mieszkańcami naszego miasta. W ten oto sposób wpadliśmy na pomysł stworzenia platformy, na której udostępnimy nie tylko dźwiękową mapę Sosnowca, ale także wywiady tematyczne z głównymi bohaterami projektu i osobami wspierającymi ich.

Podsumowanie

Kilka przemyśleń i uwag twórców na temat projektu

Twórcy

Wszystkie osoby które brały udzial w tworzeniu projektu
zdjecie profilowe

Mateusz Płatek

Dzwiękowiec

Człowiek-orkiestra odpowiedzialny za rejestrację dźwięku, obróbkę audio i montaż materiałów wideo

zdjecie profilowe

Wojtek Żórkowski

Dzwiękowiec

Człowiek z wizją odpowiedzialny za rejestrację dźwięku

zdjecie profilowe

Martyna Kot

Dzwiękowiec

Rejestracja materiału wideo, wykonanie zdjęć

zdjecie profilowe

Maciej Pieczarka

Programista

Stworzenie designu strony projektu

zdjecie profilowe

Jakub Toporek

Programista

Wykonanie strony projektu

zdjecie profilowe

Dawid Kasza

Programista

Techniczna strona projektu

zdjecie profilowe

Alicja Janeczko

Programista

Techniczna strona projektu

zdjecie profilowe

Mateusz Samin

Pierwszy Plan

Prowadzenie rozmów z bohaterami projektu, pisanie tekstów

zdjecie profilowe

Mateusz Kuczera

Pierwszy Plan

Uczestnik szkolenia dotyczącego poruszania się o białej lasce

zdjecie profilowe

Agata Morgała

Pierwszy Plan

Asystentka opiekuna projektu, uczestniczka szkolenia dotyczącego poruszania się o białej lasce

zdjecie profilowe

dr Marta Olszewska

Opiekun Projektu

Pomysłodawczyni i koordynatorka

Patronat

Pomysł na projekt „Dźwiękowa mapa Sosnowca” został wyróżniony w pierwszym etapie XII edycji ogólnopolskiego konkursu „Projektanci edukacji.” Projekt jest realizowany pod Patronatem Miasta Sosnowiec.
sosnowiec 120 lat logo sosnowiec 120 lat logo sosnowiec 120 lat logo

Kontakt

Jeśli znasz jakieś miejsce, które chciałbyś zobaczyć w Mieście Dźwięków, napisz do nas. :)